Kripto para piyasalarının en büyük mücadele ve dönüm noktalarından biri olan ETF’ler, Ocak 2024’te gelen spot Bitcoin ETF’i onayına rağmen gündemde kalmaya ve tartışmaların göbeğinde olmaya devam ediyor.
2013 yılında başlayan ETF yolculuğunda, 2021 yılında ilk meyve ilgili kurumlarda gerçekleşen vadeli Bitcoin ETF onayı ile alındı. Vadeli Bitcoin ETF’i sonrasında ise bir diğer ETF onayı Eylül 2023’de vadeli Ethereum ETF’ine verilen onay olarak kayıtlara geçti. Bu onay sonrasında piyasanın demirbaşları, geleneksel piyasalara resmi anlamda ilk adımını atmış oldu.
Serüven vadeli tarafında somut adımlar barındırıyor olsa da spot taraf için verilen mücadele vadeli kadar hızlı ve kolay gerçekleşmedi. Spot ETF’ler için yapılan başvurular birbiri ardına reddedilirken, akabinde ise birbiri ardına erteleniyordu. İlgili kurum ve yetkililer tarafından yapılan açıklamalar bu konuda onayın hayal olarak kalmaya devam edeceği yönündeki inancın artmasına sebep oluyordu. Ta ki SEC’nin dili değişene kadar.
SEC’den ilk umut ışığı
Kripto para yatırımcılarının dört gözle beklediği, tüm piyasaya yeni bir kanal olarak nitelendirilen, kurumsal yatırımcıların akın edeceği düşünülen, gelişmenin ve yayılmanın dönüm noktası olarak adlandırılan spot ETF’ler yaşanan onlarca sansasyonel gelişme sonrasında SEC’nin olumlu açıklamaları ve ilgili firmalar ile gerçekleştirdiği birebir görüşmelerin duyulması sonrasında “Acaba?” sorularını doğurmaya ve herkesin nefeslerini tutmaya başlamasına sebep oldu. Bu serüven kripto para yatırımcılarının uzun süren bir ayı piyasası sonrasında birbirine tekrardan umutla sarılmasını sağladı.
Amerika’nın iki devlet kurumu arasında Ethereum
Sürecin bu denli meşakkatli olmasının bir diğer sebebi ise ETF’ler ve ETF onayından önce Amerika’nın iki büyük düzenleyici kurumu SEC ve CFTC’nin arasındaki savaştı. CFTC ve SEC, kripto paralar için yaptığı farklı tanımlamalar sebebi ile birbirleriyle dahi ortak paydada buluşamazken, spot ETF’lere onay gelmesi nasıl mümkün olabilirdi?
Bu kargaşanın yıldızı ise Ethereum’du. CFTC Ethereum için bari bir şekilde emtia derken, SEC bu tanımlamayı yapmaktan kaçınıyordu. SEC Başkanı Gary Gensler, kripto para endüstrisine yönelik attığı sert adımlar sonrasında komite karşısına çıkarıldığında kendisine yöneltilen “Ethereum bir emtia mıdır?” sorusuna net cevap verememiş, komitenin öfkelenmesine sebep olmuştu. Ancak bu yargılanmaya rağmen, net bir sonuç alınamamıştı.
Spot Bitcoin ETF’ine gelen onay sonrasında ise bu yaklaşıma yönelik beklentiler oldukça değişti. Gerek SEC’nin gerçekleştirdiği açıklamalar, gerekse uzmanların vadeli Ethereum ETF’ine onay verilmiş olmasının kritik potansiyeline yaptığı çıkarımlar tüm piyasayı Bitcoin’den sonra Ethereum için bir beklenti içerisine soktu. Uzmanlar süreci her açıdan değerlendirdi
Bloomberg ETF analisti James Seyffart, yaptığı açıklamalarda: “CFTC bariz bir şekilde Ethereum’u bir emtia olarak adlandırıyor. Menkul kıymet demiyorlar. SEC, Ethereum vadeli işlem ETF’lerini onayladı. Dolayısıyla Gary Gensler, Ethereum’un bir menkul kıymet mi yoksa emtia mı olduğunu açıkça söylemeyecek. Ancak bu Ethereum vadeli işlem ETF’lerini onaylamış olmaları, Ethereum’u zımnen emtia olarak kabul ettikleri anlamına geliyor. İşte bu yüzden bu yıl potansiyel Ethereum ETF’lerinin de onaylandığını görebileceğimizi düşünüyorum.”
sözlerine yer vererek, bu kapsamdaki onayın neden gerçekleşebileceğine yönelik inancının mantığını netleştirdi.
Uzmanların açıklamalarına paralel olarak, SEC Komisyon Üyesi Hester Peirce’in yaptığı açıklamalar da yine spot Ethereum ETF’lerine yönelik umutları yeşertti. Peirce spot Ethereum ETF sürecine değinerek, spot Bitcoin ETF sürecindeki gibi aksak bir tutum sergilenmemesi gerektiğini belirterek Ethereum için sürecin daha pürüzsün gideceğini umut ettiğini belirtti.
Spot Bitcoin ETF öncesi Grayscale ve SEC arasındaki mahkemeden gelen jüri kararını işaret eden Peirce, Ethereum için böyle bir şeye ihtiyaç duyulmaması gerektiğini vurguladı. Söz konusu mahkeme kararında, SEC’nin spot Bitcoin ETF sürecine dair tavrının keyfi ve kaprisli olduğu ifade edilmişti:
“Doğru yapmamız için bir mahkemenin bize yaklaşımımızın ‘keyfi ve kaprisli’ olduğunu söylemesine ihtiyacımız olmamalı. Bir mahkemeden izlediğimiz yaklaşımın yanlış olduğunu duyduktan sonra bu tür bir dersin kesinlikle aklımızda kalacağını düşünüyorum. Onay sürecimiz bu sefer böyle işlememeli.”
Beklentiler ve onay sonrası
CFTC ve SEC arasındaki uyuşmazlığı geldiğimiz noktada bu şekilde değerlendiren uzmanlar, spot Ethereum için mayıs ayında bir onayın geleceğine yönelik hedef gösterdi. Piyasalarda oluşan beklenti, verilere de yansıdı. Spot Bitcoin ETF’i sonrasında vadeli piyasalarda Ethereum işlem hacmi ve payı artmaya devam etti. Bu noktada mayıs ayı için beklentiler %70’e kadar yükseldi.
Ancak JPMorgan analistleri, söz konusu spot Ethereum ETF başvurularının mayıs ayına kadar onaylanmasına %50’den fazla şans tanımadıklarını belirtti.
Spot Ethereum ETF’inin onaylanmasının, altcoin ETF’leri için bir kapı ve emsal niteliği taşıyacağına yönelik bir inanış da sürüyor. SEC’nin Bitcoin’den farklı olarak, Ethereum tarafında talep edeceği başvuru revizeleri ile gelinen onay noktasında, diğer altcoinler adına yapılacak ETF başvurularında caydırıcı olabileceği düşünülüyor. Bir diğer düşünce ise bu onayın, birçok altcoin’in geleneksel piyasaya ulaşmasını sağlayacağı, akabinde ise onlarcasının kendine yer bulabileceği yönünde ilerliyor.
