Merkeziyetsiz Veri Depolama
Merkeziyetsiz veri depolama, merkezi bir sunucuya veya başka bir merkezi yapıya gerek kalmadan, verileri merkeziyetsiz bir şekilde depolamak ve paylaşmak için birlikte çalışan bir bilgisayar ağından ibarettir. Merkeziyetsiz veri depolama bilgisayarların bir araya gelmesi ile oluşur, ayrıca ağa katılan yeni bilgisayarlar veya depolama cihazları bireysel node oluşturabilir. Ağ üzerinde yedeklenecek olan dosya algoritmik olarak şifrelenerek ağ üzerindeki cihazlara gönderir. Böylelikle saklanmak istenen dosya parçalara ayrılır ve şifreli bir şekilde merkeziyetsiz bir ağ üzerinde saklanır. Ayrıca ağda depolanan veriler için merkeziyetsiz yapısı sayesinde gelişmiş güvenlik sunar. Dosyalar merkeziyetsiz bir şekilde depolandığından, siber saldırganların erişim için belirli bir konumu (ör. sunucu) hedeflemesini zorlaşır. Ayrıca ağ üzerindeki bilgisayarlar depoladıkları verinin içeriğine ulaşamazlar. Çünkü veriler depolanmadan önce şifreli hale getirilir ve ağ üzerine gönderilir. Depolamayı gerçekleştiren blok “QmcBLMry4KaC9y7mh4WceH8nGPCGL” gibi şifreli olarak görür bu da depolama yapmak için ağı kullanan kullanıcılar için ek güvenlik önlemi sağlar.
Kısaca merkeziyetsiz veri depolama, geleneksel yöntemlerden daha hızlı ve daha güvenli olan, dosyaları internette depolamanın ve paylaşmanın yenilikçi bir yoludur. Dosyaların güvenliğini sağlamak için kripto paralarda yaygın olarak kullanılan şifreleme mekanizmasına ek olarak, dosyaları depolamak için merkeziyetsiz bir sunucu ağı ve depolanan dosyalara kolaylıkla erişmek için kripto para cüzdanlarına benzeyen adreslenebilir bir mekanizma kullanmaktadır.
Filecoin (FIL)
Filecoin, 2017'de kullanıma sunulan, yaygın olarak kullanılan merkeziyetsiz bir depolama ağıdır. Ağa yüklenen her dosyanın güvenli ve hızlı bir şekilde depolanmasını sağlar ve mevcut depolama alanını ve ücretleri piyasa dengesine göre düzenler. Ağın yerel tokeni Filecoin (FIL) ‘dir. Kullanıcılar Filecoin’i kullanarak ağın sunduğu teşviklerden ve avantajlardan yararlanabilir. Merkeziyetsiz veri depolamaya ek olarak Filecoin, kullanıcıları için veri alışverişi için alternatif uygulamalar ve diğer çözümler sunar. Bu uygulamalar örnek olarak Textile Hub verilebilir. Textile hub aracılığıyla kullanıcılar merkeziyetsiz uygulamalar için gerekli olan bütün araçlara ulaşabilirler. Powergate uygulaması sayesinde kullanıcılar çok katlamalı depolama ağına ulaşabilirler. Filecoin ekosistemi, kullanıcılarına Afrika kıtasında geçerli düşük işlem ücretleri, hızlı ticaret ve güven tahsisi sağlayan çok para birimli bir cüzdan olan Bailport gibi çeşitli farklı uygulamalar da sunar. Ecko, sanatçıların işbirliği yapmasına ve NFT koleksiyonları oluşturmasına olanak tanıyan bir uygulamadır. Haiphen ise işletmeler için siber güvenliği artırmayı amaçlayan bir tehdit algılama yazılımıdır.
Kısaca Filecoin, kullanıcılarına depolama yapmaları için merkeziyetsiz bir ağ sunarken diğer yandan ekosistemde depolama yapmak için ağa bağlanan cihazları (madenciler) ödüllendiriyor. Böylelikle kullanıcılar, madenciler, token sahipleri ve uygulama geliştiricileri ekosistemin değişmez bir parçası haline geliyor.
Filecoin’de Son Gelişmeler
Filecoin 2023 Ocak ayında yaptığı duyuruda Mart 2023’te ağ üzerinde akıllı sözleşmelere yer vereceğini duyurmuştu. Böylelikle Filecoin, merkeziyetsiz bir şekilde depolama yaparken akıllı sözleşmeler üzerinden anlaşmalar yapabilir hale gelecek.