Tezos, merkeziyetsiz uygulamaları (DApps) ve akıllı kontratları destekleyen çok amaçlı bir blokzincir platformudur. Tezos blokzincirinde yapılan değişiklikler, belirli miktarda XTZ tutan kişilerin kod önerileri sunması ve bu önerilerin ağdaki eşler tarafından oylanmasıyla gerçekleştirilmektedir. Tezos, kendi kendini değiştirebildiği için hard fork (sert çatallanma) süreçlerini tamamlaması gerekmemektedir.
Tezos, dünyanın dört bir yanından geliştiricilerin, sanatçıların, girişimcilerin ve markaların merkeziyetsiz bir uygulama ağı oluşturup bunlarla etkileşime geçtiği, enerji tasarrufu sağlayan bir blokzincir ağıdır.
Tezos, kendini değiştirebilme (Self Amendment) özelliğine sahiptir. Bu özellik sayesinde iki farklı blokzincire çatallanma zorunluluğu olmadan ağ yükseltmelerinin yapılmasına olanak sağlamaktadır. Tezos ağının kendi kendini değiştirebilmesi sayesinde, güncellenen düzenlemelere ve teknolojik yeniliklere kendini kolayca adapte edebilmektedir.
Tezos ağındaki değişiklikler zincir üstü bir yönetim modeliyle çalışmaktadır. Blokzincirde gerçekleşen değişiklikler, doğrulayıcılar tarafından kod güncellemeleriyle aktarılmaktadır. Daha sonra paydaşlar, bu değişiklikleri onayladıklarına ya da reddettiklerine yönelik oy kullanmaktadır. Söz konusu yönetim modeli sayesinde, topluluğun oyları ile radikal değişikler yapılabilmektedir. Bu radikal değişiklikler; işlem ücretlerinin ve “baking” sürecinin değiştirilmesi gibi sistem değişikliklerini ya da diğer işlemleri de kapsayabilmektedir. Tezos ekosisteminde yer alan “baking” süreci tıpkı PoS fikir birliği mekanizmasında doğrulayıcı olmak için blokzincir ağı üzerinde belirli bir miktarda kripto para kilitleme işlemi olan “staking” süreci gibi işlemektedir. Tezos baking sisteminde her bir baker (doğrulayıcı), baking yönteminde yatırdığı mevduat karşılığında, onayladıkları bloklar için ödül kazanmaktadır.
Kasım 2020'de Tezos, gas tüketimini yaklaşık %75 düşüren Delphi güncellemesini yapmıştır. Bu güncelleme, Tezos blokzincirindeki DeFi (Merkeziyetsiz Finans) gelişimi için çok önemlidir ve zincir üstü yönetimin yenilikleri benimseme konusunda ne kadar hızlı olduğunun da bir kanıtıdır.
XTZ, son 24 saatte %8.30 düşüşle birlikte yaklaşık 25.23 TL’den işlem görüyor. XTZ özellikle Web3 uygulamalarının geliştirilmesini hızlandırmak için Google Cloud ile iş birliği yaptığını duyurmasıyla birlikte yükselişe geçmişti. Nitekim XTZ’nin son 7 günde yaklaşık %15 yükseldiğini görüyoruz. Bugünkü düşüşü düzeltme hareketi olarak görebiliriz.
