Bitcoin’de Halving Nedir?
Halving (Yarılanma), kripto para ekosisteminde madencilik yapılarak kazanılan blok ödüllerinin, belirli aralıklarla yarıya düşmesi demektir. Bu aralıklar, Bitcoin için 4 yılda bir olacak şekilde Satoshi Nakamoto ve Bitcoin geliştiricileri tarafından dizayn edilmiştir. Blok ödüllerinin amacı, işlem kayıtlarını tutarak ağın güvenliğini sağlamak ve işlemlerin onay sürecini gerçekleştirip blokzincire işleyen madencileri ödüllendirerek teşvik etmektir. Halving’in temel amacı ise kripto para projelerinde madencilerin daha uzun dönemli çalışmasını teşvik etmektir. Blok ödülleri eğer hiç yarılanmadan, aynı hızlı devam ederse, arzı sınırlı olan bu kripto para birimlerinin toplam arzı normalden çok daha kısa sürede dolaşıma gireceği için, madencileri ağda kalmaya teşvik edecek tek getiri işlem ücretleri olacaktır. Bu da birçok madencinin ağdan ayrılmasına sebep olacak ve ağdaki işlemci gücünü büyük ölçüde düşürecektir. Bu sebeple bu kavramlar birbirine oldukça bağlı ve birbirini etkileyen kavramlardır.
Bitcoin Halving Tarihleri
Bitcoin’in ortaya çıktığı 2009 yılından ilk yarılanma dönemine kadar blok ödülleri her bir blok için 50 Bitcoin olarak gerçekleşmiştir. Daha sonra bu ödül 28 Kasım 2012 tarihinde 25 Bitcoin’e, 9 temmuz 2016 tarihinde 12,5 Bitcoin’e ve 11 Mayıs 2020 tarihinde 6,25 Bitcoin’e düşmüştür.
Madenciler günümüzden 2024 yılında gerçekleşecek diğer “Halving (Yarılanma)” zamanına kadar her blok başına 6,25 Bitcoin ile ödüllendirilecektir. 2024 yılındaki yarılanmadan sonra ise bu sayı 3,125 Bitcoin’e düşecektir. Blok ödülü ağda madencilere sunulan matematiksel işlemleri en hızlı ve doğru şekilde çözen ilk madenciye ödenmektedir.
Bu işlem, Bitcoin ağındaki her bir madencilik cihazı için yaklaşık olarak her 10 dakikada bir tekrar etmektedir. Ağ zorluğu (Network Difficulty), ortalama olarak bir madencilik cihazının matematiksel işlemleri 10 dakikalık bir sürede çözmesini sağlamak için ayarlanmaktadır. Bitcoin ağına katkıda bulunan işlemci gücü (hashrate) miktarı ile hesaplanan ağ zorluğu, bir Bitcoin bloğunu oluşturmanın ne kadar zor olduğunun bir ölçüsüdür. Ağda ne kadar çok işlemci gücü bulunursa, blok oluşturmak için gerçekleşecek rekabet de o kadar çok artacaktır. Bu doğrultuda ağ zorluğu da artış göstermektedir. Yüksek zorluk seviyesi, aynı sayıda bloğu çıkarmak için daha fazla işlemci gücü gerektirmektedir. Bu sebeple de daha fazla madenci bulunmakta ve ağı saldırılara karşı daha güvenli hale getirmektedir.
Bitcoin Halving’inin Fiyata Etkisi Var Mı?
Birçok kişi, Bitcoin'in halving dönemlerinde fiyatının artmasını bekler. Bunun nedeni, teorik olarak blok ödülünün yarıya indirilmesiyle birlikte arzın azalması ve talebin aynı kalması durumunda, arz-talep dengesinin fiyatı yukarı yönlü etkileyeceği düşüncesidir. Daha az Bitcoin üretildiği ve madencilerin daha fazla maliyetle karşılaştığı bir ortamda, talebin artmasıyla fiyatın yükselmesi beklenebilir.
Ancak, geçmiş halving dönemlerindeki fiyat hareketleri incelendiğinde, fiyatın halving öncesi, sırası ve halving sonrasında büyük dalgalanmalar yaşayabileceği görülmüştür. Fiyatta ani yükselişler, düzeltmeler, volatilite artışları ve hatta kısa vadeli düşüşler gözlenebilir. Bu hareketlilik, piyasa koşullarına, yatırımcı psikolojisine, haberlere ve diğer faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Aşağıdaki grafikte Bitcoin fiyatının halving öncesi, halving sırası ve halving sonrası fiyatları görülmektedir.
2016 yılındaki halving sonrası Bitcoin (BTC) fiyatının bir süre boyunca ATH olarak tanımlanacağı 19.650 USD seviyelerine gelmesi 526 gün sürmüştür.
19.650 USD'lik ATH seviyesinin ardından dip noktası ise 363 gün sonra gelmiştir.
2020 yılında gerçekleşen halving sonrası ise Bitcoin (BTC) fiyatının yeni ATH seviyesi olan 69.000 USD seviyelerine gelmesi 548 gün sürmüştür.
69.000 USD'lik ATH seviyesinin ardından dip noktası ise 376 gün sonra gelmiştir.
