Bitcoin’in ortaya çıkışı ile birlikte kripto para madenciliği kavramı da doğmuştur. Kripto para madenciliği kavramı, özel cihazlarla, ağda oluşturulmuş şifreli blokların çözülmesi ve bu işlemlerin onaylanarak blokzincire işlenmesi ve kaydının tutulması ile madencilerin ödül kazanması sürecinden oluşmaktadır. Blokzincirde işlemler genellikle şu şekilde gerçekleşir:
Bir transfer işlemi gerçekleştiğinde bu işlem öncelikle işlemlerin toplandığı bir işlem havuzuna düşer.
Daha sonra madenciler bu işlemleri bir araya getirerek bir blok oluşturur ve bu bloklar çok kısa sürede binlerce madenci tarafından çözülerek bir fikir birliği oluşması halinde onaylanır.
Onaylandıktan sonra ise blokzincire işlenir ve problemi doğru şekilde çözen ilk madenci blok ödülünü ve transfer işlem ücretini alır.
Madenciler tüm bu işlemleri gerçekleştirirken bazı maliyetlere katlanmaktadır. Bitcoin Proof of Work (İş İspatı) mutabakatında çalışması sebebiyle gerçekleştirilen işlemler güçlü madencilik cihazları ile onaylanmaktadır. Bu sebeple madenciler güçlü donanımlara sahip olmak zorundadır. Bu donanımları belirli aralıklarla yenilemek ve güçlendirmek bir gider kalemidir. Bu madencilik cihazlarının harcadığı enerji miktarı da madenciler için bir diğer gider kalemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Madenciler bu giderlerini karşılamak için zaman zaman “HODL” pozisyonlarını değiştirerek kazdıkları Bitcoin’leri satmaya başlamaktadır. Madencilerin satmaya başladığı bir başka durum ise Bitcoin fiyatının doyuma ulaştığını düşündüklerini zamandır. Her yatırımcı gibi madenciler de sahip oldukları Bitcoin’leri en iyi fiyattan elde çıkarmak isteyecektir. Bu sebeple düşüşün beklendiği ya da fiyatın artık doyum noktasına ulaştığı gibi düşüncelerin oluştuğu zamanlarda madencilerin pozisyonlarında değişiklikler yaşanmaktadır. Madencilerin pozisyonlarını ve alım satım durumlarını takip edebildiğimiz endeks ise Bitcoin Madenci Pozisyonu Endeksi (MPI)’dir.
Bitcoin Madenci Pozisyonu Endeksi (MPI), tüm madencilerin USD cinsinden gerçekleştirdikleri çıkışların sayısının 365 günlük hareketli ortalamasına bölünmesi ile elde edilmektedir. Formül şu şekildedir:
Madenci Pozisyonu Endeksi, madencilerin birçoğunun satış için alım satım platformlarına yöneldiğini varsaymaktadır. Bu varsayımla birlikte, madencilerin satış davranışlarını tarihsel ortalamaları ile kıyaslayarak açıklamaya çalışmaktadır. Bunun dışında diğer bir varsayımı ise, madencilerin profesyonel oldukları ve alım satım zamanlamasını belirleme konusunda iyi olduklarıdır. MPI bu sayede madenci davranışları hakkında bilgi vererek çıkış noktalarının belirlenmesi açısından önemli bir göstergedir.
Yukarıdaki grafikte Bitcoin Madenci Pozisyonu Endeksi’nin son bir yıllık görünümü bulunmaktadır. Grafikte kırmızı ile gösterilen MPI, siyah ile gösterilen ise Bitcoin fiyatıdır. Bitcoin Madenci Pozisyonu Endeksi’ne göre MPI, 2’nin üzerine çıktığı bölümlerde madenciler satış pozisyonuna yönelmektedir. Grafiği incelediğimizde Bitcoin’deki madenci satışlarının büyük çoğunluğunun 2 Mart 2020 tarihinde sonlandığını görmekteyiz. Bu tarihte MPI 2.67 iken Bitcoin fiyatı 50 bin USD civarında seyretmiştir. Bu tarihten itibaren Bitcoin fiyatı iki kere ATH gerçekleştirmiş ve 64 bin USD seviyelerine kadar yaklaşmıştır. MPI, 2 Mart tarihinden itibaren madenciler tarafında büyük satışların bulunmadığını ve madencilerin Bitcoin’lerini satmayı tercih etmediklerini ortaya koymaktadır. 29 Mayıs tarihi itibari ile Bitcoin Madenci Pozisyonu Endeksi -0.5513 seviyelerinde seyretmektedir. Bitcoin’de mayıs ayının ikinci haftası itibari ile gerçekleşen düşüş senaryosunda madenci satışlarının bulunmadığı MPI endeksi ile görülmektedir.
