Projenin Adı: Ripple
Projenin Belirteci: XRP
Projenin İnternet Sitesi: [https://ripple.com/](https://ripple.com/)
Projenin Twitter Adresi: [https://twitter.com/Ripple](https://twitter.com/Ripple)
Projenin Telegram Adresi: [https://t.me/Ripple](https://t.me/Ripple)
Projenin İzahname Adresi: İzahname için buraya tıklayabilirsiniz.
A.Ripple Nedir?
Ripple, küresel ödemelerde hızlı ve düşük maliyetli işlem yapma olanağı sunan, blokzincir tabanlı bir ödeme protokolüdür. Fikir olarak, uluslararası para transfer işlemlerinde bekleme sürelerini azaltmak ve yüksek komisyon işlemlerinden kaçınmak için ortaya çıkmıştır. Ripple, günümüzdeki en büyük rakipleri olan Western Union, SWIFT, Visa gibi ödeme sistemlerinin aksine saniyeler içerisinde, çok daha düşük komisyonlar ile para transferi gerçekleştirebilir. Ayrıca kullandığı blokzincir tabanlı altyapısı sayesinde kullanıcıların işlemlerini güvence altında tutar.
B.Ripple Neler Sunmaktadır?
Ripple kendisini uluslararası ödemeler için en iyi dijital varlık olarak tanımlamaktadır. Ripple’a ait açık kaynaklı ve izin gerektirmeyen merkezi blokzinciri sayesinde herhangi bir transferi 3-5 saniye içerisinde finalize etmektedir.
Bitcoin transferleri ortalama 3600 saniye içerisinde kayıtlarda tam anlamı ile yer edinirken Litecoin 600 saniye, Ethereum 120 saniye, XRP ise 4 saniye içerisinde tamamlanmaktadır. Ayrıca XRP ile saniyede 1500 işlem gerçekleştirebilmektedir ve işlem başı maliyetleri XRP’yi en ucuz blokzincirlerden biri kılmaktadır: $0.0000346
XRP ağının 150’den fazla doğrulayıcısı bulunmaktadır, bu sebeple XRP ağının merkeziyetsiz olduğu kabul edilmektedir.
C.Ripple Teknolojisi
XRP Ledger (XRP Kayıt Defteri) Nedir?
XRP Kayıt Defteri, XRP’nin evi olarak düşünülebilir. XRP’nin koini olarak karşımıza çıktığı XRP blokzinciri ile kriptografik anahtarı (özel anahtar) ve internet bağlantısı olan herkesin XRP işlemleri yapabilmesini sağlar.
Ripple ağında karşımıza çıkan terimler şu şekildedir:
Sunucu: Ripple ağına bağlanan uygulamayı çalıştıran taraflardır, mutabakat sürecine dahil olurlar.
Kayıt Defteri: Ağ üzerinde gerçekleşen tüm işlemlerin kaydıdır. Mutabakat onayı alan her işlemden sonra güncellenir.
En Son Kapanmış Defter: Ağ üzerinde en güncel işlemleri barından kayıt defteridir.
Açık Defter: Mutabakat onayı almamış işlemleri de barındıran kayıt defteri sürümüdür. Bu defterdeki işlemler onaylandıktan sonra açık defter, en son kapanmış defter olur.
Benzersiz Doğrulayıcı Listesi: Her sunucu, bir benzersiz doğrulayıcı listesinin kopyasına sahiptir, bu doğrulayıcılar mutabakatın sağlanması için çalışmaktadırlar.
XRP Mutabakat Süreci
Sunucular tarafından tüm uygun işlemler toplanarak bir aday işlem serisi oluşturur. Oluşturulan aday işlem serisi Benzersiz Doğrulayıcı’lara gönderilerek onay sırasına alınır. Eğer işlemler belirli bir yüzdenin üzerinde “onay” oyu alır ise bir sonraki kayıt defterinin içerisine işlenmek üzere iletilir. Bu süreçteki gerekli yüzde oranı %80’dir.
%80 onay mekanizmasının bulunduğu hallerde Bizans Hata Toleransı durumu yaşansa dahi işlemler hatasız olarak onaylanmaktadır. Bu durum ile birlikte çift harcama (double-spending) gündeme gelir ise gerçekleştirilmek istenen iki işlemden birisi onaylanacaktır ve ikinci, kötü niyetli, işlem varlıklar transfer edildiği için kabul edilmeyecektir. Böylece çift harcama gerçekleşmesi mümkün değildir.
D.Ripple Ekip ve Şirket
Öncelikle XRP’nin Ripple şirketine ait olmadığını bildirmemiz gerekmektedir. Ripple şirketi XRP’yi topluluk kontrolüne bırakmıştır ve Ripple.Net üzerinden kurumsal çözümler sunmaktadır. Ripple Labs teknoloji şirketi 2012’de Abd’nin Kaliforniya eyaletinde OpenCoin adıyla Chris Larsen, Jed McCaleb ve Arthur Britto tarafından kurulmuştur. Ripple Labs’ın kökeni Ryan Fugger 2004 yılında üzerinde çalıştığı, kullanıcıların ağa dahil olan tanıdığı diğer kullanıcılar ile para transferi ve kredi alıp verme işlemlerini gerçekleştirebileceği RipplePay isimli ödeme sistemine dayanmaktadır. 2012 yılında kendi şirketlerini kurarak dijital para projeleri üstünde çalışan Chris Larsen ve Jed McCaleb, Ryan Fugger ile iletişime geçip benzerlikler gösteren projelerini geliştirerek büyütme teklifinde bulunmuşlardır.
Ripple Labs, Andreessen Horowitz, Google Ventures ve Accenture gibi yatırımcılar tarafından desteklenerek finanse edilmiştir.
Günümüzde şirketin başında CEO olarak Brad Garlinghouse, CTO olarak David Schwartz bulunuyor. Ayrıca RippleNet’in yönetim kadrosunda ise genel müdür olarak Asheesh Birla, RippleX’in yönetiminde ise Monica Long’u görmekteyiz.
E.Ripple Dijital Varlık Ekonomisi
XRPL (XRP Defteri Ağının)’ın yerel koini XRP’dir.
XRP’nin toplam arzı 100.000.000.000’dır.
XRP’nin dolaşımdaki arzı ise 45.334.295.892’dir. (7.12.2020 itibari ile)
Kuruluşunda 20 milyar adet XRP, kurucularına pay olarak dağıtılmıştır ve 80 milyar XRP ise şirket payı olarak Ripple Labs geliştirmelerine ayırılmıştır.
Gerçekleşen her XRP transferinde ise 0.00001 adet XRP yok olmaktadır.
F.Ripple İşbirlikleri
Ripple 40’tan fazla ülkede 300’den fazla finans kurumu ile çalışmaktadır. Günümüzde başlıca bankalardan BNP Paribas, Japan Post Bank, Royal Bank of Canada, National Australia Bank, HSBC, UBS, UniCredit, Bank of America gibi dev bankalar Ripple’ı aktif olarak kullanmaktadır.
G.Ripple Değerlendirme
Ripple şirketi Ripple.NET ağı ile birçok uluslararası ödemeye aracılık etmektedir.XRP transferleri 3-5 saniye içerisinde XRP dağıtık defterine kayıt edilmesi sebebi ile ise fiyat dalgalanmalarından etkilenmemektedir.
Ripple bu yazıda incelediğimiz tüm veriler bir araya geldiğinde 2014 yılından beri başarısını da ispat etmiş bir projedir.
