Yüzyıl önce dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Güney Amerika ülkesi Arjantin, senelerdir yüksek enflasyon ve parasal istikrarsızlıkla mücadele ediyor. Öyle ki o zamanlardan günümüze yıllık ortalama %105 enflasyona sahip olan Arjantin 5 kez para birimi değiştirmek zorunda kaldı. Günümüzde ülkedeki yoksulluk her beş kişiden ikisini etkilerken, işsizlik seviyesi Ocak 2022 itibarıyla %7 civarında görünüyor.
Geçtiğimiz yıl yüksek enflasyon ile devalüasyonun ortasında kalan Arjantin’de 3 Temmuz 2022’de Ekonomi Bakanı Martin Guzman'ın görevinden istifa etmesiyle birlikte ekonomik sorunların daha da derinleştiği anlaşıldı. Tüm bunların ışığında ülkedeki tasarruf sahipleri, piyasa çöküşü ve %60'ı aşan enflasyonu dengelemek amacıyla daha fazla kripto paraya yöneldi.
Kripto para birimleri, kripto ekosistemindeki son dönemde yaşanan düşüşe rağmen ülkelerindeki yüksek enflasyona karşı önlem almak isteyen Arjantinlileri cezbetmeye devam etti. 45 milyon nüfusun yaşadığı ülkede yaklaşık iki milyonu aşkın kişide kripto yatırım hesabı bulunduğu belirtiliyor.
Ülkede kripto kullanımını sınırlamaya yönelik belirgin çabalar mevcut. Örneğin Mayıs başında Arjantin Merkez Bankası, bankaların müşterilerine dijital varlık hizmetleri vermelerini yasakladı. Kripto para ticaretini yasaklama kararı ülkenin iki büyük finans kuruluşunun müşterilerine Bitcoin ve diğer dijital paralarda alım yapma imkanı vereceklerini duyurmalarının sadece 2 gün geçmesinin ardından geldi. Alınan bu kararla birlikte ülkedeki bankaların müşterilerine düzenleme, denetim altında olmayan dijital varlıklar konusunda herhangi bir operasyon sunmaları yasaklanmış oldu.
Arjantin Merkez Bankası daha önce de kripto tabanlı dolandırıcılıklarla ilgili birtakım uyarılarda bulunmuştu. Ülkenin merkez bankasından gelen açıklamada kripto varlık ekosisteminin hızla büyüdüğü ve bu nedenle endişeyi hak ettiği vurgulanmıştı.
Ülkedeki kripto kullanımına yönelik tüm bu olumsuz gelişmeler Arjantinlileri kripto para kullanımından alıkoymadı. Nitekim Americas Market Intelligence'ın Nisan 2022’de yayınladığı bir rapor, Arjantin'de kripto para kullanımının %12 ile Meksika ve Brezilya'nın yaklaşık iki katı olduğunu gösterdi. Chainalysis tarafından yapılan bir araştırmaya göre de Arjantin kripto para birimi benimseme oranına sahip ülkeler arasında Çin, Brezilya, Güney Afrika ve Rusya'yı geride bırakarak 10. sırada yer aldı. Yine Buenos Aires merkezli Wunderman Thompson tarafından yapılan bir araştırmada tekrarlayan döviz krizleri ve yıllık ortalama %60 civarında seyreden enflasyonun olduğu ülkede kripto para birimlerine yatırım yapan Arjantinlilerin üçte ikisi kripto paraya yatırım yapma gerekçelerini birikimlerini korumak amacıyla yaptıklarını söyledi.
Arjantinliler, son olarak dizel yakıt sıkıntısı ve muhaliflerden gelen baskılarla birlikte Ekonomi Bakanı Guzman'ın istifa etmesinin ardından özellikle sabit koinlere çok daha fazla rağbet göstermeye başladı. Ülkedeki kripto para borsaları geçtiğimiz hafta sonu yaptıkları açıklamalarda Arjantin pesosu (ARS) kullanarak Tether (USDT) satın alanlarda önemli ölçüde artış olduğunu açıkladı. Nitekim CryptoYa'dan alınan veriler, ARS cinsinden ölçülen Tether (USDT) fiyatının çok sayıda borsada yükseldiğini ortaya koydu.
Ülkede yaşanan ekonomik istikrarsızlık kripto paraların benimsenmesini her geçen gün artırırken ülkedeki birçok stadyum, otoyollardaki panolar, otobüsler kripto para borsalarının reklamlarıyla dolup taştı. Bununla birlikte kripto paralara olan ilgi neticesinde Arjantin’de çok sayıda televizyon ve radyo sunucusu dijital paralara yatırım seçeneklerine dair görüş bildirmeye başladı. Ayrıca ülkedeki birçok şirket, kambiyo kontrollerini atlatmak, kendilerini kur dalgalanmalarından ve enflasyondan korumak için giderek daha fazla kripto para ile ödeme alıyor. Nitekim 150 ülkede faaliyet gösteren bir bordro şirketi olan Deel'e göre, kripto para birimiyle ödeme alan çalışanların oranı başka hiçbir yerde olmadığı kadar yüksek seviyede görünüyor. Bu durumu tetikleyen faktörün ise şirketlerin ücretlerin %20'si kadarını ayni olarak ödemesine izin veren yerel bir yasa olduğu belirtildi. Kripto para ile ödeme yapan şirketlere hizmet sunan bir Latin Amerika şirketi olan Ripio'nun Küresel Başkan Yardımcısı Matias Dajc da ülkedeki bu ilgiye ilişkin "Kripto yerel ücretleri tatlandırıyor" ifadesini kullandı. Arjantin'de 600.000 kullanıcısı olan bir kripto borsasına göre maaşlarını dijital para birimiyle ödeyen şirketlerin sayısı ise son 12 ayda %340 oranında artış gösterdi.
Yararlanılan Kaynaklar: Yahoo Finance, BBC News, REUTERS, Capital.com, Bloomberg, Bnnbloomberg, Dünya Gazetesi, Independent Türkçe, BBC Türkçe
