Yetki İspatı (PoA), Ethereum’un kurucu ortaklarından biri ve Polkadot'un yaratıcısı olan Gavin James Wood tarafından 2017 yılında ortaya atılmıştır. Yetki İspatı (PoA) Blokzincir üzerinde pratik, enerji maliyeti düşük ve etkili çözüm sağlayan bir mutabakat algoritmasıdır. Yetki İspatı (PoA) mutabakat algoritmasında Pay İspatı (PoS)’daki gibi blok onaylayanların kripto para stake etmek zorunluluğu veya Proof of Work'teki gibi işlemci gücü (Hash Rate) sağlama zorunluluğu yoktur. Bunun yerine blok onaylayıcılar doğrulama işlemleri için kimliklerinden ve itibarlarından faydalanır. PoA algoritması ile her madenci (veya yeni işlem blogunu eklemek isteyen ağ katılımcısı) ağ üzerindeki itibarını ve yetkisini kanıtlamak zorundadır. Kısaca Yetki İspatı (PoA) ağdaki doğrulanmış kimliklerin değerinden yararlanır diyebiliriz.
Yetki İspatı (PoA) Nasıl Çalışır?
Yetki İspatı (PoA), kimliğini tanımlamış ve ağdaki yetkisini kanıtlamış olan Node, yeni bir blok oluşturma hakkı sağlar. Yeni bir blok oluşturmaya uygun olan nodeler “Doğrulayıcılar” olarak tanımlanır. Yetki İspatında (PoA) doğrulayıcılar bir moderatör görevi görerek blokları ve işlemleri doğrular.
Yetki İspatı (PoA) Mutabakat (Fikir Birliği) Algoritmasında Doğrulayıcı Olmak
Koşullar bir sistemden diğerine farklılık gösterse de, doğrulayıcı olarak seçilebilmek için bir kullanıcının üç temel gereksinimi karşılaması gerekir;
- Doğrulayıcı iş ahlakına sahip ve güvenilir olmalıdır.
- Bir doğrulayıcının kimliği ve kamu bilgileri ağ üzerinde resmi olarak doğrulanmalıdır. Bu nedenle, doğrulayıcıların gerçek kimlikleri ağ üzerinde doğrulanır.
- Doğrulayıcı olmak isteyen aday para yatırmaya ve kendi itibarını riske atmaya istekli olmalıdır.
Yetki İspatı (PoA) Avantajları
Yetki İspatı (PoA) 2 ana özellik ile diğer mutabakat mekanizmalarından (PoW ve PoS) ayrılır.
- Yetki İspatı (PoA)’da yapılan doğrulama işlemleri diğer alternatif protokollere göre daha düşük enerji harcayarak gerçekleştirilir.
- 1 saniyede gerçekleştirilen işlem sayısı diğer aktif mutabakat algoritmalarına göre daha fazladır.
Yetki İspatı (PoA) Dezavantajları
- Doğrulayıcılar önceden belirlendiği için Yetki İspatı (PoA) merkeziyetsiz bir yapı olarak kabul edilmeyebilir. Yetki İspatı (PoA) merkezi sistemlerin verimliliğini arttırmaya yönelik bir girişim diyebiliriz.
- Doğrulayıcılar, şeffaflık kapsamında herkes tarafından görülebilir. Doğrulayıcının kimliğinin kamuya açık olması, manipülasyon riskinin daha yüksek olduğu anlamına gelir.
