Yüksek Enflasyonun Kripto Paralara Etkisi
Enflasyon, itibari bir para biriminin değeri düşerken piyasadaki hizmet ve malların fiyat biriminin yükselmesi olarak tanımlanmaktadır. Enflasyonist bir ortamda, almış olduğunuz mal ya da hizmet aynı kalırken, karşılığında ödediğiniz para birimi miktarı yükselmektedir.
Enflasyonun Ekonomi Üzerindeki Etkisi
Ünlü Ekonomist John Keynes, enflasyonist ortamların ülkelerin ekonomileri için çok da kötü bir etken olmadığını savunmaktadır. Keynes’e göre, düşük bir enflasyon oranı, halkın harcama yapmasına, yatırımlar ve borçlanmalar gerçekleştirmesine sebep olacaktır. Bu da ekonominin sağlıklı bir şekilde hızlanmasını sağlayacaktır.
Diğer bir yandan yüksek enflasyon oranları kontrolden çıkarak, hiperenflasyona neden olmaktadır. Hiperenflasyonist ortamlarda ise gelirler sabit kalırken harcamalar yüksek bir hızla artmaya başlamaktadır. Bunun sonucunda ülkedeki yatırımlar ve birikimler aynı hızla eriyecektir. Son dönemlerde küresel olarak yükselen enflasyon oranları ülkelerin ekonomilerini zorlamakta ve yeni ekonomi modelleri geliştirilmektedir. Covid-19 pandemisi ve küresel enerji krizleri nedeniyle güçlü ekonomiye sahip olan ülkelerde bile son yılların en yüksek enflasyon oranları seyredilmektedir. Enflasyonla baş edebilmek adına ülkeler politika faizlerini yükselterek, kendi para birimlerine olan ilgiyi canlandırmaya çalışmaktadır. Buradaki can alıcı nokta ise verilen faizlerin, enflasyonun oluşturduğu kaybı geri vermesidir. Başka bir deyişle Reel Faiz’in (enflasyondan arındırılmış faizin) yatırımcılar için daha cazip bir orana dönüşmesidir.
Enflasyona Karşı Kripto Paraların Pozisyonu
Yıllar içerisinde, enflasyondan korunmak amacıyla yapılan yatırımların adresi değişmeye başlamıştır. Enflasyonist ortamlarda fiat paraların değerini kaybetmesiyle birlikte yatırımcılar sahip oldukları serveti koruma altına almak için yatırım araçları aramıştır. Altın ve diğer değerli varlıklar bu alternatiflere örnek verilebilir. Kripto para piyasasının büyümesiyle birlikte yatırımcıların enflasyondan kaçınmak için yatırımlarını kripto paralardan yana kullandığını görmekteyiz.
Yatırımcıların, varlıklarını korumak amacıyla tercih ettikleri kripto paralar enflasyona set çekebilir mi?
Ekosistemin en gözde varlığı olan Bitcoin, deflasyonist yapıda olacak şekilde oluşturulmuştur. Sınırlı bir arza sahiptir ve yükselen taleple birlikte ortaya çıkan yeni Bitcoin sayısı azalmaktadır. Peki Bitcoin’in bu özelliği neden önemlidir?
Ülkelerin merkez bankaları, belirli koşullarda para basma hakkına sahiptir. Belirli bir arz limitine sahip olmayan itibari paralar, dönem dönem para arzı fazlalığı yaşayabilmektedir. Yaşanan bu para arzı nedeniyle para birimi değerini kaybetmeye başlayacak ve enflasyon sonucunu doğuracaktır. Para arzının fazla olması ülke ekonomileri için büyük bir tehdittir. Limitli arzlarla oluşturulmuş kripto paralar, itibari paraların potansiyel enflasyonist yapısının dışındadır.
Bitcoin maksimum 21 milyon adet üretilecek şekilde tasarlanmıştır. Maksimum arzın %90’ı, 2022 yılı itibarıyla çıkarılmıştır. Dolaşıma girecek BTC miktarı yaklaşık olarak 2 milyondur ve 21 milyon adetine 2140 yılında ulaşması beklenmektedir. Bitcoin fiyatının artmasıyla birlikte talep de artacak ve dolaşımdaki arz her geçen gün daha az olacaktır. Tüm bu özellikler ve Bitcoin’in deflasyonist yapısı, Bitcoin’i yüksek enflasyon ortamlarında tercih edilmesi yüksek bir değer saklama aracı haline getirmektedir.
Kaynak: charts.woobull.com
Yukarıda verilen grafikte, yıllar içerisindeki dolaşıma giren Bitcoin miktarı ve Bitcoin fiyatı gösterilmiştir. Dolaşıma giren miktar azaldıkça fiyatta yükselme yaşanmıştır.
Kripto para piyasasında “piyasa hakimiyeti” olarak Bitcoin’den sonra gelen Ethereum ise nispeten sınırlı bir arza sahiptir. Ethereum ağının çalışma şekline bağlı olarak, Ethereum transferleri sırasında işlem ücreti olarak alınan ETH’ler geri döndürülemez şekilde yakılmaktadır. Bu çalışma şekline bağlı olarak, Ethereum’un enflasyon oranının giderek azalacak ve Ethereum arzındaki artışın ise durma noktasına geleceği tahmin edilmektedir.
Yatırımcıların değer saklama aracı olarak tercih ettikleri araçlar zaman içerisinde değişmeye devam etmektedir. Şartlar ve koşullara bağlı olarak daha güvenli yatırımlara yönelen yatırımcılar için yüksek enflasyon dönemleri, itibari paralardan ziyade deflasyonist yapıdaki kripto varlıklar daha güvenli bir araç olabilmektedir. Bu bilginin ışığında, Jack Dorsey'in dijital ödeme şirketi Block Inc. Ocak 2022’de dünya çapında 9.500 kişiyle anket yaparak Bitcoin raporu yayınladı. Raporda dikkat çeken detaylar arasında, yüksek enflasyon oranlarına sahip ülkelerin Bitcoin'i “enflasyona karşı koruma” olarak gördükleri yer almaktadır. Ankete Arjantin'den yanıt verenlerin yüzde 45'i Bitcoin'i enflasyon riskinden korunma aracı olarak gördüğü belirtildi. 2021 yılında açıklanan verilere göre kripto para birimlere en çok yatırım yapan ülkeler ve enflasyon oranları aşağıda yer almaktadır.
- Hindistan - Kripto Varlık Yatırımcı Sayısı = 100.740.320 / Enflasyon Oranı = 5.56%
- Rusya - Kripto Varlık Yatırımcı Sayısı = 17.379.175 / Enflasyon Oranı = 8.4%
- Venezuela - Kripto Varlık Yatırımcı Sayısı = 2.941.502 / Enflasyon Oranı = 686.4%
- Türkiye - Kripto Varlık Yatırımcı Sayısı = 2.476.418 / Enflasyon Oranı = 17.54%
Kaynak: Triple A, invesment.com, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
