TerraUSD’de (UST) Neler Yaşandı?
Singapur merkezli Terraform Labs tarafından geliştirilen TerraUSD (UST), algoritmik sabit koin olarak tanımlanıyor. UST, Tether (USDT) gibi ABD dolarına endeksli bir kripto paradır. UST sabit koinin teminatının yüzde 40’ı Bitcoin’den oluşurken Terra hazinesinde depolamak için Bitcoin (BTC) kullanıyor.
UST, algoritmik özel bir sabit koin türüdür. Bu durum UST’nin USDC ve USDT'den farklı olarak, bir bankadaki gerçek nakitle desteklenmediği, ancak başka bir mekanizma aracılığıyla dolara sabitlenmesini sağladığı anlamına gelir.
UST, değerini Terra ekosisteminin gücünden elde etmektedir. Aslında yaşanan tüm bu gelişmeler, Kripto varlık destekli sabit koinlerin geleceğini belirlemek için önemli bir sınav niteliği taşımaktadır. Aşağıdaki görselde sabit koin modellerini görebilirsiniz. TerraUSD (UST) ekosistemin en bilinen sabit koinlerinden farklı bir algoritmaya sahiptir. TerraUSD’nin USD Peg’ini koruyabilmesini sağlayan gücü Terra ekosisteminden gelmektedir. Peg kavramı “sabit fiyat” anlamına gelmektedir. UST mevcut durumunda Depeg (sabit fiyatın dışına çıkma durumu) olmuştur. Tekrar 1 USD seviyesine ulaştığında ise Repeg (tekrar sabit fiyat düzeyine ulaşma) olacaktır.
Luna ve UST arasındaki ilişki TerraUSD’nin 1 USD’ye sabitlenmesi amacıyla gerçekleştirilebilecek arbitrajlara dayalı bir mekanizmadan da oluşmaktadır. Bu mekanizma UST tarafındaki büyük satışlar, Luna talebinde yaşanacak olan azalış ve piyasadaki genel düşüş gibi birçok riski de içerisinde barındırmaktadır. Mekanizma 1 UST karşılığında 1 Dolar değerinde Luna mint-burn değişimini gerçekleştirebilmektedir. Bu işlemin bir sınırı olması nedeniyle UST’de yaşanan sorunların çözümü zaman alabilir.
Yukarıdaki görselde görebileceğiniz gibi sistem, (*LUNA’nın 25 Dolar olduğunu farz edelim) TerraUSD karşılığı denk gelen Luna değişimi gerçekleştirmektedir. Mevcut durumda, çok fazla yeni LUNA arzı oluşması sebebiyle piyasada LUNA üzerinde büyük bir satış baskısı oluşturabilmektedir.
Do Kwon, Bitcoin’in Düşmesinin UST İçin Risk Oluşturacağını Belirtmişti
Nisan ayı başında Terraform Labs CEO’su Do Kwon, Bitcoin fiyatındaki olası bir düşüşün UST sabit koine ne tür bir etki oluşturabilir sorusuna “Bitcoin’deki düşüşün UST sabit koinin istikrarı için olumsuz bir yansıması olabilir.” şeklinde yanıt vermişti.
Bitcoin, nisan ayı içerisinde ulaştığı zirve noktasından yüzde 20 uzaklaşarak aylık kapanışını 37.630 USD seviyesinden gerçekleştirdi. Geçtiğimiz hafta FED kararı sonrası Bitcoin düşüşü yeni haftada da devam etti. Mayıs ayında da düşüşüne devam eden Bitcoin, aylık açılış fiyatından yaklaşık olarak %12 değer kaybetti ve 30.500 USD seviyelerinden işlem görüyor. Haftalık olarak üst üste 6. haftalık kapanışını da negatif gerçekleştiren Bitcoin’de, uzun bir süredir devam eden rekor kırıldı. Bir önceki 6 hafta üst üste negatif kapanışını 29 Eylül 2014 tarihinde gerçekleştirmiş olan Bitcoin, yaklaşık 8 yıl sonra 6 hafta üst üste negatif kapanış gerçekleştirmiş oldu.
TerraUSD’nin (UST) Düşüş Süreci Ne Zaman Başladı?
Bitcoin’deki değer kaybı ile birlikte yüz milyonlarca UST geçtiğimiz hafta sonu Anchor ve Curve platformlarında satıldı. UST Cumartesi günü 0.985 dolara gerileyerek dolara sabitlenmesini (Peg) kısa süreliğine kaybetti. Nitekim UST'nin, 1'e 1 şekilde ABD dolarına olan bağı negatif yönde kırılmış oldu.
Luna Vakfı bu gelişmenin ardından Pazartesi günü sabah saatlerinde Twitter sayfasından yaptığı açıklamada algoritmik sabit koini olan UST’yi korumak amacı ile, Bitcoin (BTC) ve TerraUSD (UST) cinsinden 1.5 milyar doları kredi olarak vereceği bilgisini paylaştı. Açıklamada şu ifadeler kaydedildi:
“Son birkaç gün içinde kripto varlıklarında piyasa volatilitesi önemli bir seviyeye ulaştı. Makro ekonomik şartlardan ötürü piyasalar da ciddi şekilde etkilendi. Hafta sonu boyunca LUNA ve Bitcoin gibi UST de önemli hareketler yaşadı. Bu değişiklikler şu anda dengelenmiş olsa da, önümüzdeki süreçte olası oynaklığa karşı önlem alınmak durumu doğmuştur. LFG’nin (Luna Foundation Guard) aldığı karara göre UST’nin sabitliğini ve Terra ekosistemini, makro ekonomik şartların belirsizliği altında düzenli olarak korumak için çalışacaktır. Bu bağlamda UST’yi korumak için 750 milyon dolarlık Bitcoin, OTC firmalarına, 750 milyon dolarlık UST de, piyasa şartları normalleşince Bitcoin alınması için kredi olarak verilecektir…”
Şirketin 1.5 milyar dolarlık hamlesine rağmen 11 Mayıs 2022 Çarşamba günü UST fiyatındaki düşüş daha da derinleşti. Nitekim Terra’nın algoritmik sabit koini UST, Bitcoin’deki sert düşüşle birlikte 10.30 itibarıyla 0.37 dolara kadar geri çekilerek dolara karşı yaklaşık yüzde 56 oranında kayıp yaşadı. Bununla birlikte Terra ekosisteminde yer alan diğer kripto para birimlerinden olan ANC ve LUNA’da da büyük değer kayıpları görüldü. Luna şu an 4.74 dolardan işlem görüyor. (5 Mayıs 2022 itibarıyla yaklaşık 87 dolardan işlem görmekteydi.)
11 Mayıs 2022 itibarıyla, dolaşımdaki miktar 424.370.066,31 LUNA’dır.
Terra blokzincirini yöneten Luna Vakfı’na ait olduğu bilinen cüzdandaki 42.000 adet Bitcoin’in tek bir işlemde farklı cüzdana gönderilmesiyle birlikte vakfın algoritmik sabit koini UST’yi 1 dolarda tutabilmek için UST için oluşturulan 42 bin 530 BTC’lik rezervin tamamını sattığı şeklinde iddialar ortaya atıldı. Luna Vakfı’ndan bu iddialara ilişkin açıklama geldi. Açıklamada, BTC’lerin piyasa yapıcılara ödünç verildiğini şimdiye kadar rezervdeki Bitcoin’in çok az bir kısmının satıldığı, 28.000 adet BTC’nin ise yeniden vakfın cüzdanına gönderildiği belirtildi.
ABD Hazine Bakanı Yellen’den Regülasyon Çağrısı
Göreve geldiği günden beri sabit koinlerin taşıdığı risklere yönelik açıklamalar yapan ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, UST'de gerçekleşen değer kaybının ardından Senato Bankacılık Komitesi’nde yaptığı konuşmada regülasyon çağrısında bulundu. Yellen özetle şunları kaydetti: “Terra UST olarak bilinen sabit koinin çok sert bir değer kaybı yaşadığını okudum. Ve bu olay şunu da gösteriyor ki, hızlıca büyümekte olan ve finansal istikrara tehdit oluşturan bu ürüne karşı uygun bir kontrol yapısı yaratmalıyız.”
