Merkeziyetsiz finans (DeFi) protokollerinin altında yatan birincil teknolojilerinden biri likidite havuzlarıdır. Bir likidite havuzu, akıllı sözleşmelerle kilitlenmiş fonların oluşturduğu likidite birikimidir. Likidite havuzları, merkeziyetsiz bir şekilde borç verme ve borç alma işlevini etkinleştirmek için kullanılır.

Proof Of Stake’in temel kavramlarının geliştirilmiş hali olan Delegated Proof of Stake (DPoS), 2014 yılında BitShares, Steemit ve EOS’un kurucusu Daniel Larimer tarafından geliştirilmiştir. Delegated Proof of Stake, kullanıcıların delegeler veya tanıklar için oy kullanmak üzere tokenleri stake ettiği bir oylama sistemini kullanır. Seçilen delegeler, blok oluşturma ve doğrulamanın yanı sıra ağ güvenliğinden de sorumlu olur. Delegated Proof of Stake (DPoS), Proof of Stake (PoS) mekanizmasının daha demokratik bir versiyonudur diyebiliriz.

Hepimizin bildiği üzere finans piyasalarında fiyat hareketleri tepeler ve dipler oluşturarak ilerler Dead Cat Bounce (Ölü Kedi Sıçraması) da buradan yola çıkarsak geleneksel finans veya kripto para alanında karşımıza çıkabilecek ters yönde bir fiyat hareketi olarak ele alınabilir. Uzun bir süre değer kaybeden herhangi bir finansal piyasa ürününde kısa süreli yükselme hareketinin gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkmaktadır.

Sharpe Rasyo, bir yatırımın getirisini riskiyle karşılaştırır. Bu, belirli bir süre boyunca elde edilen fazla getirilerin, yatırım becerisinden ziyade daha fazla volatilite ve risk anlamına gelebileceği anlayışının matematiksel bir ifadesidir.

Parachain'ler, Polkadot ekosisteminde (hem Polkadot hem de Kusama ağlarında) paralel olarak çalışan Layer-1 blokzincirlerdir. Parachain'ler, Polkadot izahnamesinde belirtildiği gibi Polkadot'un temel işlevselliğinin son parçasıdır. Polkadot'un ölçeklenebilir çok zincirli mimarisini gerçekleştirmesini sağlayacak olan yapılar Parachain'lerdir. Polkadot ağının güvenliğini paylaşan bu blokzincirler, Polkadot'un kalbi olarak nitelendirebileceğimiz Relay Chain'e bağlıdır.

Yetki İspatı (PoA), Ethereum’un kurucu ortaklarından biri ve Polkadot'un yaratıcısı olan Gavin James Wood tarafından 2017 yılında ortaya atılmıştır. Yetki İspatı (PoA) Blokzincir üzerinde pratik, enerji maliyeti düşük ve etkili çözüm sağlayan bir mutabakat algoritmasıdır.

Arbitraj yatırımcıların sıkça uyguladığı yatırım stratejilerinden biridir. Bu stratejide, yatırımcılar farklı borsalardaki fiyat farklılıklarını takip ederek fırsat kovalar. Arbitraj, bir varlığın fiyatının daha düşük olduğu bir piyasadan satın alınması ve aynı anda fiyatının daha yüksek olduğu bir piyasada satılmasıdır.

Kripto para madenciliği, karmaşık algoritmaları (matematiksel problemleri) çözmek için bilgisayar gücünden yararlanır. Kısaca madencilik süreci, madenci olarak adlandırılan kullanıcılar sağladığı işlem gücü ile sisteme gönderilen işlem bloğunu doğruluyor ve bunu Blokzincir ağına işliyor.

Bulut madenciliği madencilere donanım ve ilgili yazılımı kurmadan, üçüncü bir taraftan (bulut madenciliği hizmet sağlayıcısı) kiralanan işlem gücünü (Hash Rate) veya madencilik cihazını kullanarak kripto para birimlerini üretme sürecidir. Kısaca Bulut Madencileri, madencilik yapmak isteyen kullanıcılara hiçbir yatırım yapmasını gerektirmeden madencilik yapma fırsatı sunar. Madencilik için gereken ekipmanlar Bulut Madencisi tarafından temin edilir ve muhafaza edilir. Madencilik yapmak isteyen kullanıcılar gerekli ekipmanları çevrimiçi olarak kiralar. Böylelikle kullanıcılar, madencilik için gereken ilgili donanımlara yatırım yapmadan sistemin bir parçası olabilir.

Bitcoin’in çıktığı 2009 yılından bu yana kripto para ekosistemi önemli ölçüde gelişti ve günümüze baktığımızda dünya genelinde geniş bir yatırımcı kitlesi elde etti. Bu kapsamda kripto para ekosistemi zaman içerisinde kendine ait finansal terimlere sahip olmaya başladı. Bu yazımızda bahsedeceğimiz “HODL” terimi de bunlardan biridir.

Kriptografi, verileri yalnızca amaçlanan kişilerin okuyup işleyebilmesi için belirli bir biçimde saklama ve iletme yöntemidir. Kriptografi, verileri yalnızca hırsızlık veya değişikliğe karşı korurken aynı zamanda kullanıcı kimlik doğrulaması için de kullanılabilir. Daha öncesinde kriptografi, şifreleme işlemlerine dayalıyken günümüzde esas olarak matematiksel teori ve bilgisayar bilimi pratiğine dayanıyor. Kriptografi terimi, gizli anlamına gelen Yunanca “Kryptos” kelimesinden türetilmiştir.

Blokzincir teknolojisinde merkeziyetsizliği sağlayabilmek için birbirinden bağımsız bir bilgisayar ağına ihtiyaç vardır. Bunun en önemli sebebi ise blokzincir teknolojisinin temelinde ağın merkeziyetsiz olması ilkesinin yer almasıdır. Diğer bir ifadeyle ağın ana bir bilgisayara bağlı olmaması mantığı esastır. Ağda kaç tane bilgisayar varsa her biri ana bilgisayar görevini üstlenir. Böylece bloklara yazılan her veri ya da bilgi tüm bilgisayarlarda saklanabilir. Bitcoin ile başlayan bu hikaye İş İspatı (PoW) algoritmasını beraberinde getirmektedir. İş İspatı (PoW) algoritması güçlü işlemciler ve yüksek enerji tüketimi gerektirir. Ethereum gibi yeni nesil blokzincir ağlarında ise Pay İspatı (PoS) algoritması kullanılmaktadır. Validatör kavramını buradan yola çıkarak ele alacağız.